De ‘wist je dat’ pagina van Con-serveert bevat een verzameling van eet- en andere gezondheidsweetjes. Soms met een knipoog ;-) …
Deze weetjes kunnen je wellicht helpen om (in de supermarkt) een betere, gezonde keuze te maken. De meeste helpen je ook in het maken van de juiste koolhydraat-gereduceerde keuze.
Alfabetische link:
– aardbei allergie / intolerantie? Dit kan misschien helpen
– bosbessen zijn een superfood
– brandnetelthee helpt bij gewrichtsklachten
– dadels zijn een gezond zoetmiddel-alternatief
– carob is een goede cacao vervanger
– granaatappels zijn mega-gezond
– ‘hari hachi bu’ is goed voor je!
– het geheim van 100-jarigen
– de Nederlandse koe is een topsporter
– mayo is low carb, ketchup niet
– natuurlijk aroma is niet altijd zo natuurlijk als jij denkt
– niet alle olie kan goed tegen verhitting
– quinoa is een kleine gezondheidsbom
– echte boter (roomboter) is gezonde keuze
– tarwe doet je bloedsuikerspiegel sneller stijgen dan suiker
– vegan en plant-based is niet hetzelfde
– wijn, is dat nou echt zo gezond?
– zoenen helpt bij allergie :)
– zoete aardappels zijn gezonder dan gewone piepers
– zonder muggen geen chocola :(
– zwarte olijven zijn vaak niet zwart
Laatste update: 6 februari 2018
Tarwe doet je bloedsuikerspiegel sneller stijgen dan suiker
Wist je dat tarwe je bloedsuikerspiegel sneller laat stijgen dan tafelsuiker? Amylopectine A is de super-koolhydraat in tarwe die daarvoor verantwoordelijk is. Brood heeft dan ook een hogere GI dan suiker.
De universiteit van Toronto, Canada, heeft in 1981 de zogeheten glycemische index (GI) ingevoerd. Producten met een lage GI laten je bloedsuikerspiegel het meest met rust en zijn dus je beste keuze. Voor een beknopt overzicht kijk hier.
De GI wordt vastgesteld in vergelijking met de GI van druivensuiker (=100). Volkoren brood heeft een GI van 74, een croissant 67, een stokbrood maar liefst 95 (bron: diabetesfonds). Tafelsuiker heeft een GI van 65, en daarnaast natuurlijk nog veel meer gezondheidsnadelen.
Omdat brood bij de meesten een vaste plek op tafel heeft, is het laten staan van brood vaak het moeilijkst in een koolhydraatarm eetpatroon. Maar roerbak gewoon eens wat groente met een paar gebakken eieren ernaast als alternatief. Of maak eens een recept voor koolhydraatarm brood, bijvoorbeeld een lijnzaadbrood.
Wijn, is dat nou echt zo gezond?
Een glas wijn, en met name rode wijn, zou gezond zijn. Want in wijndruiven zit de stof reservatrol, een sterke antioxidant. Helaas gaat dat niet voor alle druivensoorten op: alleen druiven die in vochtige gebieden groeien hebben er relatief veel van. Dat is om ze te beschermen tegen schimmel, waar ze vanwege het vochtige weer gevoelig voor zijn.
Daarnaast moet je, om optimaal van de werking van de reservatrol te profiteren, zo veel wijn drinken, dat je vooraf waarschijnlijk al aan een alcoholvergiftiging bent gestorven.
Geniet, maar drink met mate ;-)
Bosbessen zijn superfood
Bosbessen hebben een hoge ORAC-waarde. ORAC staat voor ‘Oxygen Radical Absorbance Capacity’, en hiermee worden eigenlijk antioxidanten bedoeld. In bosbessen zit veel anthocyanine, wat ook voor de mooie blauwe kleur zorgt. Anthocyanine vermindert de negatieve invloed van stoffen die celweefsel kunnen beschadigen, verlaagt ook nog eens het cholesterolgehalte in het bloed met wel 10%, en het werkt ontstekingsremmend.
De ORAC-waarde voor 100 gram bosbessen is trouwens 6552. Ter vergelijking: appels hebben iets meer dan 3000. Bosbessen kunnen met recht een superfood genoemd worden, dus strooi ze lekker in je ontbijt-yoghurt.
Het geheim van 100-jarigen
Dit zijn de dingen die belangrijk zijn in het leven als je honderd jaar wilt worden. Volgens de 100-jarigen zelf dan.
- goede genen
- gezonde voeding (veel groente, fruit, noten)
- gepaste porties
- genot (glaasje rode wijn in de middag)
- sociaal vangnet
- positieve levensinstelling
- actief tot op hoge leeftijd
- rust en regeneratie perioden
- goed zelfgevoel
Brandnetelthee helpt bij gewrichtsklachten
Wel eens per ongeluk in de brandnetels gevallen? Geen pretje, waarschijnlijk zat je vol met pijnlijke, jeukende uitslag. Gek genoeg kan de brandnetel juist ook helpen tegen pijn, in het bijzonder bij gewrichtsklachten.
Nu lees je veel op internet, en lang niet alles is waar. In het kader van ‘baat het niet dan schaadt het niet’ heb ik het uitgeprobeerd. Ik drink ik nu ruim twee maanden elke dag twee koppen biologische brandnetelthee. En het moet gezegd: mijn gewrichtsklachten zijn sterk verminderd. Mijn ochtendstijfheid is zoveel minder geworden dat ik weer normaal de trap af kan lopen. De beginnende pijnlijke gewrichtsstijfheid in mijn vingers is weg. En mijn jarenlange lage rugklachten zijn enorm afgenomen!
Heb je zelf last van je gewrichten, neem dan gewoon de proef op de som en drink dagelijks minstens twee koppen brandnetelthee. Zonder de suiker natuurlijk (je kunt eventueel wat kaneel of citroen voor smaak toevoegen). De smaak is misschien even wennen, maar dat heb je er vast voor over. Succes!
Aardbei allergie? Dit kan misschien helpen
Heerlijk, aardbeien! Helaas bestaat er zoiets als aardbei allergie / intolerantie. Bij mij uit zich dat in jeukende uitslag op m.n. armen en benen. Dat zou komen door de eiwitten in de aardbei.
Gelukkig kan ik ze sinds een aantal jaar weer zonder problemen eten, dankzij een tip die heel onwaarschijnlijk klinkt, maar bij mij prima werkt. Dus wie weet, ook wel voor jou … komt-ie!
Spoel aardbeien voor je ze eet goed af met warm water. Het water moet zo warm zijn dat je nog net je handen onder de kraan kunt houden. Spoel ze daarna nog even na met koud water, laat ze goed uitlekken en smullen maar!
Zonder muggen geen chocola :(
Lastige beestjes, die muggen. Vooral als je, net als ik, heerlijk te grazen wordt genomen door die ene mug in je slaapkamer, terwijl manlief naast je rustig doorslaapt want die wordt nóóóit gestoken.
Maar zelf het meest lastige dier blijkt zijn nut te hebben: de mug blijkt namelijk essentieel onderdeel van een belangrijk deel van de voedselketen. Ze bestuiven namelijk de cacaoplanten! Zonder mug dus geen chocola.
Troost jezelf dus met een stukje pure chocolade als je weer eens wakker wordt met vijf muggenbulten …
‘Hari hachi bu’ is goed voor je!
De Japanners van het eiland Okinawa schijnen het langst te leven. Dat komt door een paar simpele leefregels:
- “Hari Hachi Bu”, eet tot je 80% vol bent;
- Eet gezond en vooral plantaardig;
- Blijf altijd positief;
- Beweeg!;
- Zorg voor een goed sociaal leven.
Op Okinawa eet men overigens volop zoete aardappels, vooral de paarse. Hoog in vitamine A en C, veel vezels en ijzer, en een prima bron van anti-oxidanten. Hoewel iets hoger in koolhydraten, zijn zoete aardappels erg gezond en kun je ze gerust af en toe op tafel zetten.
紫芋 = purperen aardappel
Dadels zijn een gezond zoetmiddel-alternatief
Maar … dadels zijn toch koolhydraatbommen?
Klopt. Er zitten zo’n 65-70KH in 100 gram dadels. Je kunt ze dan ook beter niet zo maar uit het handje eten. Maar ze bevatten ook veel vezels, en daardoor gaat de glycemische index (GI) flink omlaag. Ter vergelijking: de GI van 100 gram dadels ligt rond de 40, 100 gram suiker levert je een GI van 65.
Dadels zijn ook nog eens mineraalbommen: er zit veel kalium, fosfor, magnesium en ijzer in. Ook bevatten ze veel vitamine A, een goede anti-oxidant. Dadels zouden ook goed helpen bij allergieën.
Als zoetmiddel in baksels doen dadels het prima! Ze zijn een natuurlijke en gezonde vervanger voor bewerkte zoetmiddelen zoals agavesiroop. Maak ook eens deze brownies, gezoet met dadels.
Wist je dat dadels ook goed zouden zijn tegen nachtblindheid? (Misschien moet ik ze toch meer eten ;-) )
Vegan en plant-based is niet hetzelfde
Vegan, veganistisch, plant-based, plantaardig dieet … wat is nou het verschil?
Iemand die plant-based of plantaardig eet, neemt alleen voedsel dat van een plant komt, zoals groente, fruit, peulvruchten, noten en kruiden, in de meest natuurlijke vorm. Het gaat hier dus om natuurlijke produkten die niet bewerkt zijn. Plant-based eters doen dit meestal vanwege gezondheidsredenen.
De veganer (of veganist) eet eveneens niets dat van een dier komt, en doet dit meestal vanuit ethische beweegredenen (dierenleed, milieu). Een veganist zal vaak ook geen cosmetica gebruiken dat op dieren getest is, en zal ook geen leer of bont dragen.
Een veganist zal geen probleem hebben met patat, veggie-pizza of een vegan Oreo koekje, zolang het maar niets met beest te maken heeft. Een plant-based eter zal echter een grote boog om bewerkte vegane produkten maken, en die snee witbrood met vegane ‘worst’ laten staan.
Je kunt plant-based veganer zijn, maar niet iedere plant-based eter is vegan, en niet iedere veganist eet plant-based.
Carob is een goede cacao-vervanger
Carob zijn de zaden in de peulen van de johannesbroodboom.Deze boom groeit in de landen rond de Middellandse Zee. De smaak lijkt op cacao maar is iets meer karamellig en zoeter, er is dus geen extra zoetstof nodig. Dat scheelt koolhydraten.
Verhouding: 2 eetlepels carob vervangen 1 eetlepel cacao.Carob is gezond! Er zitten veel vitaminen en mineralen (o.a. ijzer) in carob. Carob helpt bij een gezonde spijsvertering. Er zit bijna geen vet in carob, in tegenstelling tot cacao dat relatief veel verzadigd vet bevat.
Er zit geen theobromine in carob. Theobromine is de ‘cafeïne’ van cacao. Je hoeft dus gen energie-kick van carob te verwachten. Voordeel of nadeel?Van carob kun je heerlijk ‘chocolade’-melk (met amandelmelk) met slagroom maken, maar je kunt ook wat carob in je yoghurt-ontbijt-met-fruit strooien. Maar ook je (low carb) pannenkoekenbeslag kun je met een eetlepel carob omtoveren tot een ‘choc’-pannenkoek.
Granaatappel is mega-gezond!
Het is en blijft een hele klus om de eetbare pitjes uit een granaatappel te krijgen. Maar het is de moeite waard: niet alleen erg lekker in zowel zoete als hartige gerechten, maar ook mega-gezond! Ze zitten bomvol anti-oxidanten en helpen tegen o.a. Alzheimer, misselijkheid, veroudering van de huid, hoge bloeddruk, en nog veel meer.
De eerste afbeeldingen van granaatappels dateren rond 6000 v.Chr. Ze werden en worden veel gebruikt in de Oriëntaalse keuken. Vroeger was het een heilige boom. Het fruit stond, vanwege de vele pitjes, voor de oude culturen symbool voor vruchtbaarheid.
Koop eens een granaatappel, doe een oude trui aan en je keukenschort voor (!) en creëer zo’n berg gezonde super lekkere pitjes!
Zoenen helpt bij allergie
De pollen allergie periode is al weer even bezig. Deze week (april 2015) zijn de berken begonnen met bloeien. Als jij last hebt van boompollen allergie weet je dat natuurlijk allang.Maar gelukkig is er een hulpmiddel, zo blijkt uit Japans onderzoek.
Zoenen vermindert namelijk hooikoortsklachten!
Het gaat dan om een zoen-sessie van minstens een half uur. Door het zoenen vermindert de productie van histamine in je lichaam, en juist die histamine zorgt voor de allergie klachten.Zoenen zou overigens ook helpen bij huid allergieën.
Dus vanavond na een romantische maaltijd een zoen-partij als toetje ??
De Nederlandse melkkoe is een topsporter
De Nederlandse melkkoe is van het ras Holstein-Frisian. De meesten staan het grootste deel van het jaar op (mega) stal. Ze zijn de afgelopen decennia zo doorgefokt dat ze meer melk geven dan ooit. Oud worden ze echter niet meer. Normaal kan een koe 20 jaar oud worden, de melkkoe haalt vaak de 6 jaar niet eens.
De melkkoe is veranderd in een topsporter. In 1934 gaf de Nederlandse koe gemiddeld 3400 liter melk per jaar. In 1950 was dat al 4000 liter. Tegenwoordig is dat 8000 liter per jaar. En dat is slechts een gemiddelde.
In Europa geven alleen in Denemarken de melkkoeien nog meer. In Ierland staan de koeien vrijwel het hele jaar in de wei. Zij geven gemiddeld ‘slechts’ 5000 kilo melk per jaar.
Geniet, maar kies je zuivel bewust.
Zoete aardappel is gezonder dan de gewone pieper
De zoete aardappel is ook wel bekend onder de naam bataat. Het is geen aardappel maar een groente. De bataat lijkt echter qua uiterlijk veel op de aardappel, en kan op dezelfde manier als de Hollandse pieper bereid worden.
Low carbers laten aardappelen staan vanwege de koolhydraten. Maar vervang de gewone pieper in je menu eens door zoete aardappel. Het aantal koolhydraten is weliswaar niet heel veel lager, maar de bataat heeft een lagere glykemische index. Dat wil zeggen dat de koolhydraten in de bataat veel minder effect hebben op je bloedsuikerspiegel. Om die reden zou de bataat ook geschikt zijn voor diabetici. En het maakt de bataat een gezonde keuze voor je menu.
Er bestaan meerdere soorten zoete aardappel. Op de foto zie je van boven naar beneden de oranje (bruine schil, oranje vruchtvlees), paarse (paarse schil, paars vruchtvlees) en witte (roze schil, wit vruchtvlees). Van paarse bataten wordt gezegd dat ze nog gezonder zijn dan de andere soorten, omdat ze heel veel anti-oxidanten bevatten en meehelpen aan een gezond cholesterol.
Echte boter (roomboter) is de meest gezonde keuze
Roomboter heeft de laaste decennia een slechte naam gekregen, omdat de verzadigde vetten in deze boter slecht voor je zouden zijn. Inmiddels is deze mening (niet door iedereen) bijgesteld. En: van (goed) vet wordt je niet vet!
Natuurlijke verzadigde vetten zijn helemaal niet slecht voor je, en je lichaam heeft ze ook nodig om goed te kunnen functioneren. Dus je kunt gewoon lekker genieten van echte roomboter, maar ook van kokosolie.
Kies het liefst grasboter of biologische boter. Of nog beter: Ierse boter zoals Kerrygold (in Nederland helaas niet makkelijk verkrijgbaar, in Duitsland gelukkig wel :-) ).
Waar je beter met een grote boog omheen kunt lopen is de fabrieks-boter zoals margarine. Margarine bevat veel schadelijk bijproducten die tijdens het fabricage proces ontstaan en die zijn niet bepaald goed voor je.
Niet alle olie kan goed tegen verhitten
Plantaardige olie bevat onverzadigde vetten, net als natuurlijke verzadigde vetten nodig voor het goed functioneren van je lichaam. De meeste plantaardige oliën kunnen niet goed tegen verhitting, daarom kun je het beste kokosolie, roomboter of ghee (geklaarde boter) gebruiken als je wilt bakken.
Ook is het zo dat niet alle plantaardige oliën per definitie goed zijn voor je. In het fabricage proces gebeurt er van alles mee, waardoor er o.a. ongezonde transvetten ontstaan. Bekende voorbeelden zijn raapzaadolie en zonnebloemolie. Laat deze oliën links liggen.
Gebruik voor de koude keuken bij voorkeur extra vierge olijfolie, notenolie (walnoot olie, pistache olie) of lijnzaadolie.
Gebruik om te bakken of braden alleen kokosolie, echte boter of ghee.
Quinoa is een kleine gezondheidsbom
Quinoa bevat wat meer koolhydraten (64 per 100 gram), maar het is wel een heuse gezondheidsbom. Quinoa zit boordevol eiwit, en is daarom met name voor veganisten een aanrader. De samenstelling van die eiwitten lijkt ook nog eens op die van melk: alle negen essentiële aminozuren zitten erin.
Quinoa is glutenvrij, en bevat verder magnesium, ijzer, calcium en een hele berg antioxidanten. Er zitten ook nog eens veel vezels in, wat een gunstige invloed op je darmen én op de glycemische index van quinoa heeft. En daarom is het goed om af en toe een lekker quinoa gerecht op tafel te zetten. Deze quinoa salade bijvoorbeeld.
Mayo is low carb, ketchup niet
Nog steeds is de algemene overtuiging dat vet dik maakt. En dus at ik jaren lang ketchup in plaats van mayonaise. Maar inmiddels is (ook mij) gebleken dat foute koolhydraten dik maken. En dat je van vet helemaal niet dik wordt!
Ik kies dus mayo in plaats van ketchup, want in ketchup zit veel suiker en dus koolhydraten. In 100 ml ketchup zitten ruim 30 koolhydraten, in dezelfde hoeveelheid mayonaise 3.
Maar let op: neem niet de light mayo, want daar wordt vet uitgehaald en suiker in gestopt (light mayo levert zo’n 12 koolhydraten).
Natuurlijk aroma is niet zo natuurlijk als je denkt
Als aan voeding natuurlijke aroma’s zijn toegevoegd, dan klinkt dat gezond, toch? Geen chemische fabriek, maar puur natuur. Maar let op, want natuurlijk is niet zo natuurlijk als je denkt.
Om deze natuurlijke aroma’s te produceren, gebruiken fabrikanten industriële bacterie-kweken, waarbij de stof die door de bacterieën wordt afgescheiden zomaar lijkt op de smaak van een aardbei.
Verder worden voor heel veel aroma’s (ook de natuurlijke) aardolie als grondstof gebruikt. Als een fabrikant goedkoop de smaak van vanille aan zijn product wil toevoegen, dan kan dat door houtsnippers en elektrische stroom te gebruiken. En hout komt van bomen, en dat is natuur, dus het is wettelijk toegestaan om dan op de ingrediëntenlijst ‘natuurlijk aroma’ te vermelden.
Tja, het enige hout dat ik lekker vind is zoethout, dus ik kies er liever voor om zelf echte vanille aan mijn bakje yoghurt toe te voegen.
Zwarte olijven zijn vaak helemaal niet zwart
Zwarte olijven zijn vaak gewoon groene olijven. Uhhh, hoezo, groen??Normaal gesproken kleuren olijven zwart omdat ze langer aan de boom blijven zitten, en zo smaak en kleur ontwikkelen. Maar: fabrikanten houden het graag goedkoop en willen daarom niet wachten tot olijven rijp zijn. Daarom worden ze kunstmatig gekleurd door er een stofje aan toe te voegen: E579 (ferrogluconaat) of E585 (ferrolactaat).
Deze stoffen zijn niet per sé ongezond, maar het verklaart voor mij wel waarom deze zwarte olijven vaak naar ‘niks’ smaken.Kijk daarom op de verpakking om zeker te weten dat je echte zwarte olijven koopt.
Kies Griekse kalamata-olijven, daar mogen geen kleurstoffen aan toegevoegd worden.Trouwens: ook groene olijven worden soms gekleurd, hiervoor gebruikt men E140 (chlorophyll). Let dus op de ingrediënten-lijst!