In Duitsland ontbreken Lebkuchen niet met Kerst. Ondenkbaar!! Jij kunt nu ook deze Duitse kerstkoeken bakken, en wel koolhydraatarm (psst, zelfs keto) en glutenvrij.
Weihnachtsbäckerei
Kerst is een ding in Duitsland. Als iedereen in Nederland zenuwachtig begint te worden omdat Sinterklaas zo zoetjes aan in aantocht is, wordt in Duitsland de kerstverlichting uit de mottenballen gehaald en worden alle kerst-bakboeken alvast klaargelegd. Want als er één ding is dat de Duitser graag doet met kerst, dan is het wel koeken bakken. Er bestaat zelfs een super bekend Duits (kinder)kerstliedje dat over de Weihnachtsbäckerei (kerstbakkerij) gaat (klik hier als je het wilt zien en horen).
Wat is Lebkuchen?
Het meest iconische Duitse kerstkoekje is wel de Lebkuchen. Nou ja, koekje? Het is eerder en koek. En nogal errug lekker, vind ik. Het werd vroeger ook wel Honingkuchen of Pfefferkuchen genoemd. En hier ligt de link naar de Hollandse peperkoek, of in ieder geval naar de kruiden die daarvoor worden gebruikt. Er waren ook bakkers die zich specialiseerden in het bakken van Lebkuchen, in de toenmalige DDR was Pfefferküchler zelfs een officieel beroep.
Zoals bij zoveel Duitse gerechten bestaan er regionale verschillen in benamingen. Lebkuchen wordt in het grootste deel van Duitsland gebruikt, maar in het zuiden wordt het ook wel Magenbrot genoemd. In het oosten heet het vooral Pfefferkuchen. Het woord-deel “Leb” slaat vermoedelijk op de vorm van de koek (naar het Latijnse Libum, een soort dikke pannenkoek).
De kruiden die voor het maken van Lebkuchen gebruikt worden, lijken veel op de Hollandse speculaaskruiden. Lebkuchengewürz bestaat meestal uit kaneel, kruidnagel, koriander, venkel, foelie, gember, nootmuskaat, kardemom en anijs. Maar er bestaan regionaal verschillen: vaak wordt het exacte recept niet prijsgegeven en blijft een goed bewaard bakkersgeheim.
Lebkuchen soorten
Je kunt voor dit Lebkuchen recept dus gerust speculaaskruiden gebruiken. De smaak zal iets anders zijn, maar niet noemenswaardig.
Karakteristiek voor Lebkuchen is het gebruik van veel zoet, maar geen water, melk of vet. Daardoor zijn ze lang houdbaar. Je vind ze in honderden varianten: in de klassieke rechthoekige vorm (Aachener Printen), in ronde vorm (Coburger Schmätzchen), in kleine blokjes met marsepein en marmelade en omhuld met chocolade (Dominosteine), met chocolade overgoten of niet, met noten bestrooid of niet, met ouwel onder de koek (vroeger werden Lebkuchen in kloosters gebakken waar ook hosties gemaakt werden, vandaar) of niet. De keuze is reuze.
Ik heb ervoor gekozen om mijn Lebkuchen met chocolade te maken. Want hee, zonder chocola geen leven toch?
En weet je wat nou het mooie aan mijn Lebkuchen recept is? Het is koolhydraatarm (zelfs keto met slechts 3 koolhydraten per koek), glutenvrij en lactosevrij, en natuurlijk helemaal niet moeilijk om te maken. Probeer het zelf maar, en geniet deze kerst van heuse Duitse Lebkuchen onder de kerstboom.
Koolhydraatarme Lebkuchen (Duitse kerstkoeken)
Dit heb je nodig
- 1 ei
- 40 gr gemalen walnoten
- 60 gr gemalen hazelnoten
- 25 gr erythritol
- 2 tl speculaaskruiden (of Lebkuchenkruiden uit Duitsland)
- 1 tl kaneel
- 1 tl bakpoeder
- snuf zout
- 50 gr pure chocolade
- 1 el kokosolie
- handje gehakte noten
Zo maak je het
- Kluts het ei los in een beslagkom. Meng in een andere kom de gemalen noten, erythritol, speculaaskruiden, kaneel, bakpoeder en zout. Voeg dit mengsel toe aan het ei en kneed het tot een deegbal.
- Laat het deeg 10 minuten rusten in de koelkast. Verwarm ondertussen de oven voor op 180 graden.
- Haal het deeg uit de koelkast. Vorm acht balletjes uit het deeg en leg die op een met bakpapier beklede bakplaat. Druk de balletjes iets plat.
- Bak de Lebkuchen in ongeveer 15 minuten gaar. Neem ze uit de oven en laat ze afkoelen.
- Maak de chocoladelaag: smelt de chocolade en kokosolie au bain Marie en bestrijk de Lebkuchen ermee. Bestrooi indien gewenst direct met wat grof gehakte noten. Laat de koeken volledig uitharden en bewaar ze in de koelkast.
Smaken verschillen … stem hier op dit recept: