Kan ik het amandelmeel vervangen? Dat is misschien wel de meest gestelde vraag op mijn blog. In het recept van vandaag is dat niet nodig. Het is een koolhydraatarm Noors platbrood dat zonder amandelmeel wordt gemaakt. Notenvrij dus, prettig als je een noten-allergie hebt.
Wat is amandelmeel?
Amandelmeel is onmisbaar in de koolhydraatarme keuken. Het wordt gebruikt in allerlei koolhydraatarme baksels, maar ook als vervanger voor paneermeel (bijvoorbeeld in dit feta recept), in een bodem voor hartige taart, of om heerlijke amandelspijs balletjes mee te maken. Maar wat is amandelmeel nou precies?
Amandelmeel is niks anders dan fijngemalen blanke amandelen. Die amandelen worden door kort blancheren ontdaan van hun velletje voordat ze gemalen worden. Amandelmeel heeft een milde, iets zoete smaak, en heeft als voordeel dat het koolhydraatarm én glutenvrij is. Je baksels worden lekker smeuïg als je amandelmeel gebruikt.
Amandelmeel is niet hetzelfde als gemalen amandelen. Laatstgenoemde zijn namelijk amandelen die met velletje en al gemalen worden. Gemalen amandelen zijn ook vaak wat grover van structuur.
Toch kun je amandelmeel soms goed vervangen door gemalen amandelen (voordeel: veel goedkoper). Het ligt er maar aan wat je ermee wilt maken. Amandelmeel is namelijk veel fijner van structuur, en dat zie je terug in je baksel. Als het belangrijk is dat het er goed uitziet, neem dan het liefst amandelmeel (soms ook wel amandelbloem genoemd). Maar ga je kaas of vis paneren, dan zijn gemalen amandelen vanwege de grovere structuur zelfs een betere keuze.
Hoe vervang je amandelmeel?
Misschien ben je wel allergisch voor amandelen, en wil je graag amandelmeel vervangen door een ander meel. Het wordt me vaak gevraagd. Maar welk meel is dan het meest geschikt?
Dat ligt er een beetje aan. Er zijn wel alternatieven voor amandelmeel, maar helaas is het niet zo simpel éen op één te vervangen. Ik geef je een paar voorbeelden (en vermeld het aantal koolhydraten per 100 gram erbij).
Ander notenmeel (gem. 8 kh)
De makkelijkste oplossing: neem gewoon meel van andere noten, bijvoorbeeld hazelnotenmeel, walnotenmeel of cashewnotenmeel. Of kies voor ongezouten noten en maal er in je keukenmachine zelf meel van. Verhouding is 1:1. Ik kies het liefst hazelnootmeel (a.k.a. gemalen hazelnoten). Het verschil proef je niet of nauwelijks.
Kokosmeel (18 kh)
Kokosmeel is weliswaar koolhydraatarm, maar wat mij betreft geen geschikt alternatief voor amandelmeel.
Kokosmeel neemt 5 tot 8 keer meer vocht op dan amandelmeel, en je zou het recept daarom enorm moeten aanpassen. De kans op mislukking is groot. Daarnaast geeft kokosmeel een echte kokossmaak, daar moet je wel van houden. Wil je met kokosmeel bakken, kies dan liever een recept dat speciaal voor kokosmeel ontwikkeld is, bijvoorbeeld deze keto broodjes. En wil je het toch proberen, vervang dan 1 kop amandelmeel door 0,25 kop kokosmeel, en voeg 1 of meer eieren toe.
Zonnebloempitmeel (12 kh)
Niet makkelijk te krijgen, maar een prima vervanger voor amandelmeel is zonnebloempitmeel (of zonnebloemmeel). De consistentie is vrijwel gelijk, de smaak neutraal, maar de kleur van je baksel zal wel anders zijn. En pas op: het kan zelfs groen worden! Om dat te voorkomen moet je een eetlepel citroensap (of appelazijn) aan je deeg toevoegen. Qua koolhydraten gaat zonnebloempitmeel gelijk op met amandelmeel. Zonnebloemmeel bevat maar liefst 44 gr eiwit per 100 gram meel.
Boekweitmeel (61 kh)
Boekweitmeel is glutenvrij maar bevat veel koolhydraten. De smaak is licht bitter, daarom wordt het vaak gebruikt in combinatie met andere soorten meel. Wil je amandelmeel vervangen, vervang dan de helft door boekweitmeel en de andere helft door een andere soort notenmeel.
Havermeel (67 kh)
Een prima vervanger is havermeel, maar het is wel een stuk hoger in koolhydraten. Plus haver is niet altijd glutenvrij, let daarop als je het koopt. De verhouding is 1:1, en dat is ideaal natuurlijk. Gebruik wel minder eieren dan in het originele recept. Veel eieren (voor extra binding) is met bakken met amandelmeel nodig, maar met havermeel niet.
Tapiocameel (88 kh)
Dit meel wordt veel gebruikt in de paleo keuken. Tapiocameel of tapiocazetmeel is overigens hetzelfde. Pas op: het bevat veel koolhydraten! Het is een prima bindmeel (bijna vergelijkbaar met een glutenhoudend meel), maar je kunt het niet zomaar 1 op 1 voor amandelmeel gebruiken. De verhouding is 1 kop amandelmeel – 1 flinke kop tapiocameel PLUS 1 afgestreken kop kokosmeel. En je moet ook nu weer meer eieren toevoegen (of, als je dat liever niet wilt, appelmoes of banaan).
Ik vermeld graag nog lupinemeel. Laag in koolhydraten (ongeveer 8), hoog in eiwitten. Ik heb er zelf nog geen ervaring mee (edit juli 2022: inmiddels wel, kijk eens hier), dus als jij al eens met lupinemeel gebakken hebt, laat me weten wat je ervaring ermee is (dat kan hieronder in de commentaren of via het contactformulier).
Wat is Noors platbrood?
Om het je dit keer makkelijk te maken, heb ik een recept voor je waar helemaal geen amandelmeel in zit. Het is geïnspireerd op recepten die ik op het internet langs zag komen voor het zogeheten Noorse platbrood. Dat houdt een beetje het midden tussen crackers en dun brood. Persoonlijk vind ik het meer op crackers lijken, hoewel niet zo knapperig als de glutenhoudende crackers die je in de supermarkt koopt. Mijn recept voor Noors platbrood is vegan, koolhydraatarm (geschikt voor keto), notenvrij, lactosevrij, eivrij en glutenvrij.
Een koolhydraatarm platbrood bak je in één stuk, om na het bakken in kleinere stukken te breken. Maar je kunt ze ook in grotere stukken als een soort bodem voor koude toppings gebruiken, een soort koude pizza zeg maar. Ik eet ze gewoon met een flinke laag roomboter en mijn zelfgemaakte koolhydraatarme gestampte muisjes. Heerlijk!
(Hoe vervang je eieren? Ben je op zoek naar vegane ei-vervangers in je recept, lees dan eens deze post.)
Koolhydraatarm Noors platbrood
Dit heb je nodig
- 1 el psylliumvezels
- 150 ml water
- 50 gr lijnzaad
- 40 gr havermeel glutenvrij
- 20 gr rijstmeel
- 1 tl tapiocameel
- 1 tl bakpoeder
- snufje zout
- 2 el zonnebloempitten
- 1 el sesamzaad
- 1 el pompoenpitten
- 2 el olijfolie
Zo maak je het
- Verwarm de oven voor op 180 graden.
- Roer de psylliumvezels door 80 ml van het water en laat 15 minuten staan (er vormt zich een soort gel, die gaat brokkelen van het platbrood tegen).
- Meng lijnzaad, havermeel, rijstmeel, tapiocameel en bakpoeder met een snuf zout goed door elkaar. Roer de zonnebloempitten, sesamzaad en pompoenpitten erdoor. Voeg dan de olijfolie, psyllium-gel en de rest van het water toe en meng het geheel tot een deeg (ik doe dat gewoon met een vork).
- Leg het deeg op een met bakpapier beklede bakplaat, leg er nog een stuk bakpapier op, en rol met een deegroller tot een plak deeg uit van ongeveer een halve centimeter dik.
- Snijd het platbrood voor het bakken in stukken (of sla deze stap over en breek het platbrood na het bakken in stukken).
- Bak het Noorse platbrood in ongeveer 25-30 minuten gaar. Zet na de baktijd de oven op een kier, en laat het platbrood nog minstens 10 minuten in de oven liggen.
Smaken verschillen … stem hier op dit recept:
( 2 stemmen. Gemiddeld: 4,00/5)
Laden...
Hai Con! Ik bak tegenwoordig graag koolhydraatarme crackers en broodjes en dit lijkt me een goede toevoeging aan het repertoire. Gaat gemaakt worden! :)
Je vroeg naar ervaring met lupinemeel. Dat heb ik. Ik ben er zeker enthousiast over. Maar alleen om een deel van het meel te vervangen. Voor de variatie, en voor wat extra eiwitten en vezels. Al het meel vervangen door lupinemeel is, in mijn beleving, niet echt lekker. Dan wordt het baksel wat te bitter. Ik maak regelmatig zachte keto bolletjes. Het recept vraagt om amandelmeel en kokosmeel. Een deel van het amandelmeel vervang ik door lupinemeel en het maakt het eindresultaat werkelijk nog lekkerder dan zonder.
In dit Noorse platbrood zou ik bijvoorbeeld de rijstmeel zonder problemen durven vervangen door lupinemeel. Misschien een heel klein beetje water extra toevoegen omdat het wel aardig absorbeert.
Dus dat ga ik proberen. :) Ik houd je op de hoogte van het resultaat! (Kan wel even duren hoor… Er staan nog veel andere dingen ook op de ’te bakken lijst’..)
Groet! Christel
Hoi Christel! Dank je wel voor het delen van je ervaring met lupinemeel. Ik heb ook begrepen dat bakken met alleen lupinemeel niet echt lekker is (of echt niet lekker, dat kan ook). Leuk dat je dit recept een keertje met lupinemeel gaat maken. Ik ben benieuwd!
Ik zal eens op strooptocht gaan in de Duitse bio supermarkt, want ik denk dat ik daar de grootste kans maak om lupinemeel te vinden. En anders wordt het gewoon een online bestelling.
Groetjes terug, en veel plezier met al je bak-experimenten!
Hoi Conny, Stel nu dat je het Noors platbrood wél met amnadelmeel wil maken en niet de havermeel en Tapioca on/of rijstmeel wil gebruiken, wat is dan de hoeveelheid?
Hartelijke groeten,
Petra
Ik begrijp dat je dit recept wilt maken met amandelmeel en ik neem aan lijnzaad (dat laatste is essentieel, anders wordt het een cake-achtig brood).
Tapiocameel fungeert in dit recept als bindmiddel, je zult dus nog wel een ander bindmiddel toe moeten voegen. Vaak wordt ook pijlwortelmeel gebruikt, maar ik vermoed dat je dat niet in huis hebt. Het kan ook een ei zijn (let op, niet meer vegan), maar ik zou er eerder twee doen want omdat je het havermeel achterwege laat, verlies je ook bind-vermogen.
De hoeveelheid amandelmeel kun je 1 op 1 aanhouden, dus in dit geval 60 gr amandelmeel.
Waarschuwing: Je past het recept flink aan. Zoals ik in de blog heb geschreven, is het best lastig om amandelmeel te vervangen. En het is net zo lastig om het andersom te doen: het wordt zeker een heel ander soort brood/cracker dan bedoeld, en ik kan je ook niet garanderen dat het gaat lukken. Maar door te proberen ontstaan vaak de lekkerste creaties, dus ik zou zeggen: waag een gokje. Succes!
Ziet er goed uit, ga ik zeker eens proberen.
1 vraagje heeft de lijnzaad ook nog functie van binden? Zie het niet terug in het recept.
Goedemorgen! Jouw reactie is sneller dan mijn eigen redigeren van mijn tekst :-)
Ik heb inmiddels de tekst aangepast.
Overigens fungeert in dit recept psyllium als bindmiddel (een vegan vervanger voor ei zo je wilt), en niet per sé het lijnzaad. Succes met uitproberen!